Dat is de simpele titel van een voor mij onbekende Chileense dichter, die dankzij Piet Devos voor liefhebbers van Spaanse literatuur, die niet het Spaans beheersen, door zijn vertalingen nu ook in het Nederlands gelezen kunnen worden. De naam van deze dichter is Vicente Huidobro, die leefde van 1893 tot 1948. In Zuid Amerika geldt hij als een van de voornaamste dichters van de vorige eeuw.
ZANG 1
Hogevalk, waarom verloor jij je oorspronkelijke onbewogenheid? Welke kwade engel met het zwaard in de hand Hield stil bij de deur van je glimlach?
Wie zaaide die angst in de vlaktes van jouw ogen als de tooi van een god?
Waarom voelde je op een dag plote de angst voor het zijn? En die stem die je toeschreeuwde je leeft en je ziet je niet leven Wie riep jouw gedachten bijeen op het kruispunt van alle winden van de pijn?
De diamant van je dromen brak in een zee van verbijstering Je bent v erloren Hogevalk Alleen in het midden van het universum
Alleen als een muzieknoot die opbloeit in de hoogtes van de leegte Er is geen goed er is geen kwaad noch de waarheid noch orde noch schoonheid Waar ben je Hogevalk?
Als ik lezers van dit weblog zou vragen aan welke componist denk je als je dit werk hoort, dan zullen ze wellicht antwoorden Johannes Brahms of Max Bruch, maar ze zullen zeker niet met de naam van August Klughardt op de proppen komen en toch is het een deel uit de 3de symfonie van deze onbekende meester. August werd op 30 november 1847 in Köthen geboren. Al op 10 jarige leeftijd kreeg hij pianoles van Eduard Thiele in Dessau en in 1866 begon hij met zijn studie aan het conservatorium in Dresden. Hij kreeg het jaar daarop al een aanstelling als kapelmeester; in de jaren bekleede hij die functie aan het hoftheater in Weimar. Daar werkte hij samen met Franz Lizt en dat is voor zijn muzikale ontwikkeling zeer belangrijk geweest. In 1882 werd hij benoemd tot hofkapelmeester in Dessau. Tot zijn dood op 3 augustus 1902 vervulde hij deze baan.
In 1876 bezocht hij de eerste Bayreuther Festspiele en in het seizoen 1892-1893 dirigeerde hij daar Der Ring der Nibelungen. Hij voerde bijna alle opera's van Wagner uit in zijn werkplaats Dessau. Wat betreft zijn eigen composities was hij wars van nieuwigheden en stond veel meer onder invloed van bv. Robert Schumann. Omdat hij bevriend was met Wagner werden zijn opera's niet op hun eigen waarde geschat en ook zijn andere werken raakte in de vergetelheid en worden tegenwoordig nauwelijks meer uitgevoerd.
Ik heb althans nooit een werk van hem op een Nederlands podium zien staan. Maar ja, wat dat betreft vormt hij geen uitzondering.
Vraag een gemiddelde Nederlander naar de architect van dit gebouw, hij of zij zal u het antwoord schuldig moeten blijven en dat is op zich niet zo vreemd. We weten iunmiddels dat de algemene ontwikkeling van de gemiddelde Nederlander zeer gering is en helaas moeten we ook constateren dat de huidige middelbare scholier en student ook weinig weet. Dit beroemde gebouw, de ronds Lutherse kerk in Amsterdan gelegen aan het Singel is een schepping van Adriaan Dortsman. Hij werd in 1635 geboren in Vlissingen uit een geslacht dat als beroep timmerman had. Hij was echter zo pienter dat hij in 1658 naar Leiden ging om er wiskunde te gaan studeren. Hij was zo zelfkritisch dat hij in 1669 opnieuw naar de hogeschool ging om zich verder te bekwamen in de bouwkunst.
Hij heeft een groot aantal bouwwerken in Amsterdam ontworpen w.o. het Walenhuis op de Prinsengracht, de Oosterkerk en aan de Keizersgracht de panden nr. 672 - 674 het huidige Museum van Loon. Willem III van Oranje gaf hem opdracht tot het ontwerpen van een aantal poorten en verdedigingswerken in Amsterdam in 1672 en in 1676 kreeg hij zeer tegen de zin van het Amsterdams stadsbestuur, de opdracht om nieuwe verdedigingswerken in Naarden aan te leggen. Bij een tussentijdse controle bleken de gebouwen ernstige gebreken te hebben en werd Dortsman ontslagen. Later bleek dat de gebouwen op last van datzelfde Amsterdams stadsbestuur gesaboteerd werden.
In 1682 overleed Adriaan en werd begraven in zijn Oosterkerk. Hij werd in een vers door de Leidse hoogleraar Govert Bidloo herdacht.
Dit zijn de beginregels van een gedicht van Felix Rutten, een liefdesgedicht uit een vergane periode en dus te lezen rekening houdend met de tijd van ontstaan. Echt slecht kan ik het niet vinden. Maar er iemand veroveren in deze tijd met deze extaltiek lijkt me verloren moeite.
O zeg niet dat dit enkel grillen zijn Dat ik u zoek en dus van liefde spreek: Ik heb mij 't zwijgen opgelegd in pijn En vreesde dat die pijn voorbijgaan bleek.
Zooals een kunstig opgehouden beek Haar kracht bewaart, of ze ingeslapen schijn Plots wel moet uitslaan, bruisend als fontein, Of brekend wat als dam onbreekbaar leek,
Zóó barst het los en bronwelt van mijn lippen; Het parelt in geluid en breekt zich.... Een stroom noch te gebien noch te weerstaan.
Een zee die brandend over alle klippen Het uitjuicht naar den dag die 't hoofd verhief: Mijn zonneschijn, mijn licht, ik heb u lief!
Ik denk dat de meeste lezers nog nooit gehoord hebben van de componist Felix Woyrsch en ik moet toegeven dat dat bij mij ook het geval was, tot ik zijn naam tegenkwam op een lijst van het label CPO. Ik heb een abonnement op Spotify en kon een paar opnamen van zijn werken streamen.
Felix werd op 8 october 1869 geboren in het plaatsje Troppau ( Sudeten Silezië) als enig kind van een acteursechtpaar. Hij groeide op in Dresden en Hamburg en vanwege de onzekere financiële situatie waarin het gezin verkeerde kon hij niet naar het conservatorium. Felix is dus een autodidact, wat hem niet weerhoudt om in 1880 verschillende koren in Altona te gaan leiden. In 1884 publiceert hij zijn eerste composities en in 1886 wordt zelfs zijn opera Der Pfarrer van Meudon in Altona opgevoerd.
In 1893 krijgt hij de leiding van zowel het kerkkoor als een muziekschool in zijn woonplaats. In 1908 vindt een eerste uitvoering van zijn eerste symphonie in C, op 52 plaats; hij wijdt zich de volgende jaren aan kamermuziek en in 1917 publiceert hij zijn laatste Oratorium Da Jesus auf Erde ging. In 1928 wordt hem een onderscheiding uitgereikt vanwege zijn verdiensten voor het muziekleven in Altona.
In 1941 voltooide hij zijn 6de en laatste symphony die de bijnaam Sinfonia Sacra kreeg. Heel zijn leven liet hij zich niet beinvloeden door tijdgenoten als Strawinsky, Hindemith en Schönberg en bleef componeren in de tradiotioneel-romantische stijl. Geen wonder dat hij na zijn dood op 20 maart 1944 zeer snel in de vergetelheid raakte. De laatste tijd komt daar weer verandering in en verschijnen er opnamen van zijn werken.
Naast de inmiddels al overbekende broers Jussen, heeft Nederland op muziekgebied een geweldig nieuw talent en wel de pas 11 jarige violiste Noa Wildschut. Ondanks haar jonge leeftijd speelt ze al de sterren van de hemel en heeft ze een bijzondere podiumpersoonlijkheid. We zullen ongetwijfeld nog veel van haar horen. Gelukkig heeft zij zeer verstandige ouders, die ervoor zorgen dat ze zich heel stabiel ontwikkelt. De zangeres die vooral bekend is geworden door het nummer How much is that doggy in the window en vooral in de jaren 60 succesvol was is overleden. Patti Page, werd geboren als Clara Ann Fowler in Oklahoma en ontleende haar artiestennaam aan het zuivelbedrijf Page Milk Co dat haar eerste radioshows sponsorde, Van de in 2001 overleden Duitse schrijver W.G.Sebald is een boek verschenen in Nederlandse vertaling Logies in een Landhuis, waarin hij eer bewijst aan drie van zijn favoriete schrijvers nl.Johann Peter Hebel, Gottfried Keller en Robert Walser. Opvallend van bij drie schrijvers was hun obsessieve schrijfdwang, waardoor zij helemaal niet van het leven konden genieten.
Van de vergeten Britse schrijver Norman Douglas, die leefde van 1868 tot 1952en een expat van geboorte was is een Nederlandse vertaling verschenen van zijn in 1917 gepubliceerde roman South Wind. De laatste jaren van zijn leven sleet hij op het eiland Capri, armlastig en vergeten. In 2000 schreef de componist Jacques Bank, de broer van een studievriend, de Bijlmeropera en een van de rollen in deze première werd gezongen door de begin van deze maand overleden bas-bariton Charles van Tassel. Gedurende heel zijn carrière heeft hij een lans gebroken voor Nederlandse muziek, maar om den brode moest hij ook passie-uitvoeringen zingen. Het liefst zong hij liederen en zo nam hij een cd. op met liederen van de Amerikaanse componist Charles Ives.
Leo Samama, componist en schrijver heeft een nieuwe biografie over Alphons Diepenbrock gepubliceerd onder de titel Alphons Diepenbrock - componist van het vocale. Voor deze levensbeschrijving kon hij putten uit de enorme brievenwisseling die enige jaren geleden werd gepubliceerd door Eduard Reeser, die logischerwijze ook een biografie over Diepenbrock zou schrijven, maar door zijn onverwacht overlijden daar nooit aan toe is gekomen.
Russische kunstenaars hebben zich in tegenstelling met hun Europese collega's altijd bezig gehouden met theaterontwerpen. De familie Lobanov-Rostovsky heeft deze tak van de modernistische kunst verzameld en zo kunnen we op een tentoonstelling werk zien van kunstenaars als Leon Bakst, Alexander Benois en Alexandra Ekster om maar een paar namen te noemen. Erasmus heeft altijd ontkend de schrijver te zijn van een opruiende tekst tegen het pauselijk gezag, de Julius getiteld. Het Huygens Instituut heeft 17 januari dit geschrift gepubliceerd in het 40ste deel van de 63 delen die gepland zijn in de uitgaven van al de werken van Erasmus. Vooraf aan het eigenlijke geschrift staat een 224 bladzijden tellende inleiding geschreven door de Italiaanse Erasmuskenster Seidel Menchi, waarin deze concludeert dat Erasmus wel degelijk deze Julius heeft geschreven.
Tot de Duitse schrijvers die via Marseille Europa ontvluchtten behoorden Hans Sahl en Anna Seghers. Van de laatste schrijfster is het boek Transit in een Nederlandse vertaling verschenen. Daarin beschrijft zij de toestand van deze vluchtelingen.
Daniela Hooghiemstra is gepromoveerd op haar haar biografie van Kees Boeke. In dit boek laat de schrijfster zien dat Boeke een ongrijpbaar figuur was, enerzijds zeer edelmoedig, anderzijds zeer hypocriet. Hij is natuurlijk vooral bekend geworden door zijn Werkplaats waar hij kinderen volgens zijn ideeën opleidde. Cognitief leren stond op de tweede plaats. Hij ging uit van het gelijkheidsbeginsel.
In 1976 verscheen in Japan een film die voor enorme opschudding zorgde omdat er expliciete sekscenes in voorkwamen en feitelijk is het tonen van geslachtsdelen in Japan verboden. Maar de regisseur Nagaisa Oshima deed dit in zijn film l' Empire des sens toch uit woede over het feit dat het tonen van grof geweld, inclusief verkrachtingen, wel werd toegestaan. In het Groninger Museum is een overzichtstenstoonstelling van Noorse, Zweedse, Deense, Finse en Ijslandse schilderkunst. 22 musea uit deze landen hebben hun schilderijen hiervoor uitgeleend en zo kunnen we opnieuw genieten van kunstenaars aan wie aparte tentoonstellingen waren gewijd zoals Munch, Edelfelt, Gallen Kallela en Zorn.
Er zijn gelukkig nog zangers die niet alleen maar kiezen voor overbekend repertoire, maar ook totaal vergeten aria's uit vergeten werken durven opnemen. Zo verscheen onlangs een c.d. onder de titel Romantische Arien, waarop de beroemde liedzanger Christiaan Gerhaher aria's zingt uit bv. Genoveva van Robert Schumann, Alfonso und Estrella van Franz Schubert. Hulde daarvoor. De VSB Poëzieprijs is niet gegaan door de resencent van het NRC aangeprezen Menno Wigman maar naar Ester Naomi Perquin. Wat de criteria zijn voor de jury weten we niet, maar we kunnen er toch wel van uitgaan dat ze objectief de genomineerde bundels hebben gelezen. Helaas wordt er nooit gepubliceerde, waarom de een wel en de ander niet de prijs heeft gekregen.
Het is dit jaar honderd jaar geleden dat Godfried Bomans werd geboren en ter ere daarvan krijgen de blibliotheken in november van dit jaar 1 miljoen exemplaren om ze cadeau te doen aan de leden van de bibliotheek. Men hoopt op deze manier deze eertijds beroemde schrijver, maar na zijn dood zeer snel in de vergetelheid raakte, weer onder onze aandacht te brengen.
1 februari 1981 overleed in Spandau Ernst Pepping, een Duits componist die in ons land vooral bekend is geworden vanwege zijn kerkmuziek voor de Protestantse Kerk. Hij werd op 12 september 1901 in Duisburg geboren en studeerde in de jaren 1922 tot 1926 compositie aan de Berlijnse Academie voor muziek. Daar kreeg hij les van Walter Gmeindl, die zelf gestudeerd had bij de componist Franz Schrecker. In het begin van zijn componistenbestaan schrijft hij hoofdzakelijk instrumentale werken.
Zijn Serenade voor Klein Orkest en de Suite voor trompet, saxofoon en trombone worden in 1926 zelfs uitgevoerd op het beroemde festivak voor moderne muziek in Donaueschingen. Zijn echte doorbraak bereikt hij met zijn Choral Suite in 1929. In 1934 wordt hij aangesteld als leraar harmonie en contrapunt aan de muziekschool voor Protestantse kerkmuziek in Berlijn-Spandau. Hij verhuisde van Duisburg naar Spandau en bleef daar de rest van zjn leven wonen.
Hij was een toegewijd leraar en had veel studenten die allemaal getuigen van zijn bijzondere, liefdevolle wijze van lesgeven. Hij hoefde gelukkig niet in actieve dienst. In 1947 werd hij benoemd tot hoogleraar kerkmuziek en compositie aan de Berlijnse Academie voor Muziek. In 1968 stopte hij met deze baan en ook vreemd genoeg met componeren.
Hoewel hij een groot aantal profane werken schreef, is hij het bekendst geworden door zijn sacrale composities en bracht in zijn kerkmuziek de vocale stijl van de 16de en 17de eeuw terug w.o. de koralen.
Tijdens zijn leven kreeg hij talrijke onderscheidingen w.o., eredoctoraten. We kunnen zijn muziek beluisteren dankzij de talrijke opnamen die ervan gemaakt zijn door dirigenten als Furtwängler.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.JPG)
.jpg)
.jpg)
