vacantie 14

Ondanks dat ik helemaal alleen op de camping sta prima geslapen. Na de normale ochtendlijke rituelen ben ik eerst met Teun een stuk gaan lopen en rond 10.00 uur reed ik van de camping richting Franeker. Tot Harlingen dezelfde weg als gisteren gereden en daar de afslag naar Franeker genomen. Ik kon mijn auto parkeren langs een water, gelukkig in de schaduw. Ik hoefde alleen maar een straat naar links af te slaan en kwam vervolgens op een leuk plein met een terras uitkijkend op het voormalige weeshuis en naar rechts de Martinikerk en iets verder het slanke torentje van het Raadhuis, Eerst een kopje koffie gedronken en Corrie gebeld. Die vertelde dat ze gisteren met Dorine op hetzelfde plein had gezeten. Op het moment dat ik belde hadden ze al 30 kilometer gefietst.

Als eerste heb ik de Martinikerk bezichtigd. Op de terp stond in de 11de eeuw een uit tufsteen opgetrokken kerk gewijd aan Sint Martinus van Tours. Het huidige gotische gebouw werd in 1421 gebouwd. Het wordt een pseudo-basiliek genoemd. Door middel van de dertig slanke zijpilaren tussen de zijbeuken en het schip van de kerk krijgt het interieur een grote ruimtewerking. De twaalf pilaren rond het koor verbeelden de twaalf stammen van Israël, die op hun beurt weer verwijzen naar de twaalf apostelen. Deze Martinikerk heeft als enige Friese kerk een kooromgang. Tot de Reformatie van 1580 gebruikte men deze voor processies. De banken in het koor stammen uit de vijftiende eeuw. 

Na de Reformatie beschilderde men de pilaren met een laag witkalk. In 1860 kwamen de fresco"s weer tevoorschijn, toen men gasverlichting aanlegde. In de jaren 1940-1943 heeft men deze schilderingen weer in volle luister hersteld. Het zijn overigens geen fresco's, maar secco's.
Op de pilaren zijn een aantal heiligen afgebeeld w.o. Sint Clotilde, de vrouw van Clovis, koning der Franken; Sint Rochus, de beschermheilige van doktoren en verpleegsters; Sint Hubertus, beschermheilige van de jagers; Sint Adrianus, beschermheilige van de soldaten, ridders en smeden; Sint Lucas, deze apostel was arts en schilder en stierf op 84 jarige leeftijd en nog anderen.

In deze kerk liggen veel rijke en vooraanstaande personen o.a. hoogleraren van de Franeker Universiteit (1585-1811) begraven.
Tegenover de vijfde pilaar staat een grote zerk van Frederik van Schurman, die in 1623 stierf. Hij was de oom van Anna Maria van Schurman. De preekstoel werd in 1632 gemaakt door Sijwert Hieronimus uit Franeker. Op het klankbord staat een leeuw die het stadswapen van Franeker vasthoudt. De orgelbouwer Van Dam uit Leeuwarden bouwde in 1842 het orgel.

zelfportret

Dit zelfportret is geschilderd door Bessie MacNicol, geboren 5 juli 1869 in Glasgow. Ze staat plotseling in de belangstelling omdat het Drents Museum een tentoonstelling wijdt aan zowel de Glasgow Boys als de Glasgow Girls. Tot deze laatste groep wordt Bessie MacNicol tegenwoordig gerekend.

daggedicht woensdag 30 september

Onlangs overleed de dichter Joop Leibrand op 72 jarige leeftijd; vanaf 2000 was hij medewerker aan Meander eb daarin liet hij blijken ook oog te hebben voor dichters die niet bij grote uitgevers verschijnen.  In een interview verteld hij dat hij 355 gedichtenbundels gelezen en besproken had. In 2010 verscheen "Waterpas ", een bundel Helderse gedichten geschreven als staddichter van Den Helder.

LANG KUN JE DENKEN

Lang kun je denken te zijn 
voorbereid op verlies
van vader, moeder, kinderen

dreiging die gaandeweg
de grenzen van wat
voorstelbaar is verschuift

Je wapent je
meet breed uit
dat nooit iets blijvend is

dat noch hiervoor
noch hierna
kan bestaan

de flauwste notie van ons gaan

Dan overkomt het je 
en slaat je neer.


JOOP LEIBRAND (1943-2015)

onbekende componisten

Dit muziekstuk is geboren op 13 april 1810 in het plaatsje Cadenet in de Vaucluse. Op vijfjarige leeftijd kreeg hij muziekles van zijn vader, maar helaas overleed zijn vader al in 1816. Dankzij zijn mooie stem kon hij koorknaap worden in de kerk Saint SAauveur in Aix en Provence. Op 15 jarige leeftijd ging hij studeren aan een College geleid door Jezuieten, maar daar stopt hij na drie jaar mee. In 1829 werd hij kapelmeester in de eerder genoemde kerk. Door een maandelijkse gift van vijftig francs kon hij gaan studeren in Parijs.

Daar wist hij Luigi Cherubini over te halen hem als leerling aan te nemen, hoewel deze twijfelde aan zijn talent. Die twijfel werd weggenomen door Davids koorwerk "Beatus Vir". Na het verlaten van het Conservatorium werd hij opgenomen in het Saint Simonian gezelschap. Voor deze beweging waarvoor muziek erg belangrijk was, schreef David verschillende composities; daarnaast maakte hij met een paar andere leden van het gezelschap een reis naar het Midden Oosten. Hier deed hij zijn inspiratie op voor o.a. het werk waarmee hij veel succes had nl. "Het Désert" uit 1844.

In 1833 keerde hij terug naar Frankrijk en schreef in de volgende jaren een aantal composities w.o. drie symphonieën en romances. Ook schreef hij opera's w.o. Christoph Colomb en Herculanum alsmede Oratoria " Moïse au Sinaï ". In 1862 werd hij benoemd tot lid van het Legioen van Eer. 29 Augustus 1867 overleed hij in Le Pecq-Yvelines.

vacantie 13

Het belangrijkste doel van mijn bezoek aan Harlingen was het Hannemahuis, het centrum voor Harlingens cultuur en historie. Ik werd er welkom geheten door een enthousiaste suppoost met bovendien kennis van zaken. 

In 1774 ging koopman Sjoerd Hannema in een patriciërswoning wonen samen met zijn vrouw Liesbet Scheltema. Hij voorzag het pand van een klokgevel. In 1825 liet een andere Hannema ( Sjoerd Jacobus) aan de linkerkant een huis bouwen voorzien van een lijstgevel. De laatste Hannema (Leendert Jacobus) die het het huis bewoonde richtte in 1957 een deel van zijn huis in tot museum en na zijn dood in 1964 schonk hij het pand aan de gemeente, die het hele pand omvormde tot museum. Er werden vooral objecten verzameld en of aangekocht die te maken hadden/hebben met de historie en cultuur van van Harlingen  b.v. tegel-en aardewerk, schilderijen, foto's, zilverwerk. documenten en meubelen.

In de eerste zaal is een kunsthandel uit 1800 "nagebouwd"waarin vader en zoon Baur ons adviseren over de aankoop van een 17de eeuws schilderij, waarvan er een aantal te bewonderen is. Ik heb er een antal gefotografeerd, maar heb helaas niet genoteerd wie de schilders van deze werken zijn.

Van zelfsprekend wordt er ook in een zaal aandacht besteed aan een beroemde stadgenoot nl. de schrijver Simon Vestdijk, die hier zijn beroemde Anton Wachtercyclus schreef. Een andere bijzonderheid is dat er ook een zestal schetsen van Rembrandt hangen.

daggedicht dinsdag 22 september

Het volgende gedicht schreef Ilja Leonard Pfeijffer op verzoek van het NRC bij de begrafenis van de op 51 jarige leeftijd overleden Joost Zwagerman. Over het hoe en waarom is al genoeg geschreven.


DE JOOST IN MIJ


De Joost in mij staat op voordat ik opsta
en zwaait de ramen open, laat de wind 
door kamers gieren, kirrend als een kind
dat zegt: "Als jij wilt dat ik op mijn kop sta,

doe ik er nog een salto bij voor jou."
en hij springt woest orerend op mijn bed.
De wonderen heeft hij al klaargezet.
We moeten aan het werk. De nacht valt gauw.

De Joost in mij bewondert in paniek
de dood op afstand. Enthousiasme pompt
als een kunstmatige beademing.

Ik wil niet dat hij stopt maar energiek
esprit met vuisten in mijn maagstreek stompt.
De rare rust is geen verademing.


ILJA LEONARD PFEIJFFER

nederlandse portretschilders

Dit portret van Dirk Koster is vervaardigd door Otto B. de Kat. Hij werd 7 juni in DSordrecht geboren. Het was de Haarlemse sc hilder Henri Boot die Otto het meest aangespoord heeft om te gaan schilderen, maar ook het zien van de werken van Pierre Bonnard en Edouard Vuillard stimuleerde hem. Rond 1960 vond De Kat zijn eigen stijl. Bekende werken van hem zijn "Stadsgezicht te Luik" (1963) en "De gele stoel" ( 1972).

In 1933 had hij zijn eerste tentoonstelling in Haarlem samen met Paul Citroen. Naast zijn schilderwerk schreef hij kunstkritieken voor Het Vrije Volk en tussen 1955 en 1972 was hij Hoogleraar aan de Rijksacademie in Amsterdam. Hij was ook nauw betrokken bij het opzetten van Museum Henriëtte Polak in Zutphen.
De Kat maakte regelmatig buitenlandse reizen. Hij overleed in 1995 in Laren en liet een omvangrijk en gevarieerd oeuvre na, waarin de zichtbare werkelijkheid zijn uitgangspunt was.

vacantie 12

Na mijn bezoek aan de Michaelkerk ben ik naar het centrum gelopen en heb op de Voorstraat op een terras tegenover het Hannema Huis een kop koffie gaan drinken met daarbij een stuk heerlijke appeltaart. Aan deze straat ligt een prachtige toren met daaraan een beeltenis van de Sint Joris, die de draak ( het kwaad ) met zijn speer doodt.

Vervolgens ben ik naar de Grote Kerk gelopen, die net als zijn romaanse voorganger op een terp staat. Nadat in 1772 deze middeleeuwse kerk was afgebroken met uitzondering van de tufstenen kerktoren werd begonnen met de bouw van de nieuwe kerk die in 1775 klaar was en in hetzelfde jaar in gebruik werd genomen. Het prachtige orgel is gebouw door Albertus Antoni Hinz en in 1864 werd het door Petrus van Oeckelen aangepast. Daarnaast beschikt de kerk over een koororgeltje dat dateert uit 1980.

In de kerk liggen twee graven; een van admiraal Auke Stellingwerf en de ander van Tjerk Hiddes de Vries. Het interieur van de kerk is ontworpen door J.O.Husley. Boven de ingang bevindt zich een gevelsteen met Sint Michael. 
H.Kemper vervaardigde de klokkenstoel in 1724; de klok zelf heeft een diameter van 133 centimeter.

onbekende componisten

Bovenstaande compositie is geschreven door Ernest John Moeran, een componist wiens werken nooit op de lessenaars staan van onze Nederlandse orkesten. 31 december 1894 werd Ernst geboren in Heston ( west-Londen); het gezin verhuisde naar Bacton in het Graafschap Norfolk, waar zijn vader Anglicaans geestelijke was. Op jonge leeftijd luisterde hij al naar de door vissers en boeren gezongen liederen. Zelfkritiek zorgde ervoor dat hij al zijn jeugdcomposities vernietigd heeft. Vanaf 1913 ging hij studeren aan het College of Music, waar hij les kreeg in compositieleer van Charles Villiers Stanford.

Deze studie werd onderbroken door de Eerste Wereldoorlog toen hij dienst nam bij het Norfolk Regiment en wel het motorrijders bataljon, dat werd uitgezonden naar Frankrijk. Hij raakte in 1917 zwaargewond. De rest van zijn leven leed hij aan zware hoofdpijnen omdat een granaatscherf in zijn hersens binnengedrongen niet verwijderd kon worden. In 1920 hervatte hij zijn muziekstudie nu bij John Ireland.
Hij hield zich bezig met het verzamelen en optekenen van volksliedjes. Hij had het geluk in aanraking te komen met twee erkende grootheden op dit gebied nl. Bob Miller en Harry Cox. In het begin van zijn carrière schreef hij hoofdzakelijk pianowerken w.o. Theme and Variations.

 Na 1933 schreef hij niet meer voor dit instrument maar richtte zich op het orkest. Ondertussen was hij verhuisd naar Eymsford, waar hij een huis deelde met de componist Peter Warlock en de schilder Hal Collins. Helaas was deze periode voor zijn muzikale ontwikkeling door een overmatig drankgebruikt; iets waar hij de rest van zijn leven last van had. 
Voor zijn ontwikkeling was het goed dat de invloed van Warlock na diens dood steeds minder werd. 

In 1937 voltooide hij zijn symphonie; een zeer origineel werk. Hij verlegde zijn aandacht naar Ierland, het geboorteland van zijn vader. Belangrijke werken uit deze periode zijn het vioolconcert ( 1942), het koorwerk Phyllida and Corydon en de Nocturne voor bariton en orkest.

In 1943 ontmoette hij de celliste Peers Coetmore met wie hij in 1945 in het huwelijk trad; omdat ze meer belangstelling had voor haar eigen carrière dan voor het huwelijk bleek het een zeer ongelukkige verbintenis. Kenmerkend voor deze laatste periode zijn het Celloconcert en de Sinfonietta.

Tijdens een wandeling langs het strand kwam hij ten val en verdronk.

daggedicht zaterdag 19 september

Elizabeth Zernike schreef in 1950 haar gedichtenbundel "Dralend Afscheid". Uit deze bundel wil ik voor deze zaterdag 19 september het gedicht "Huis-concert" in dit weblog weergeven. Ze werd 8 juli 1891 in Amsterdam geboren; haar vader was hoofd van een lagere school. Het gezin telde ook nog Anne, de zuster van Elizabeth ( eerste vrouwelijke predikant) en Frits, de broer van Anne, de latere Nobelprijswinnaar. Als schrijfster behoorde ze tot de generatie tussen imporessionisme en expressionisme, maar vermeed de extremen daarvan. Haar stijl was beheerst en getuigde van een persoonlijke variant van het psychologisch realisme. Hoofdpersonen in haar boeken zijn hoofdzakelijk vrouwen in wier levens nooit iets bijzonders gebeurt, maar een geestelijke ontwikkeling laat zien. Haar roman uit 1920 " Een vrouw als zij " werd bekroond met de Van der Hoogtprijs. Pas op latere leeftijd publiceerde zij gedichten. Ze overleed 12 maart 1982 op 91 jarige leeftijd in De Stichtse Hof te Laren.

HUIS-CONCERT


Hij heeft zo heerlijk op zijn fluit geblazen,
Dat hij de wereld om zich heen vergat.
Zijn vingers trilden als de fijne glazen,
Meezingend bijna op het tafelblad.

De vrouwen, door zijn moeder hoofs ontvangen,
Hebben de klare tonen wel verstaan
En dringen om hem, uitend hun verlangen
Dat hij nog met het spelen voort zal gaan.

Zij willen weer zijn jonge borst zien stijgen
En dalen na een diepe ademhaal,
Doch weten kuis hun lusten te verzwijgen,
Al spreekt hun lach een duidelijke taal.

Weer geeft het heffen van zijn fluit een huiver -
Zij zien een zachte groene zomerwei;
Eén fluistert er gejaagd: "Wat is het zuiver",
Een ander knikt en denkt er 't hare bij.

Zij koestren wat zij nauwlijks durven dromen
En weten dat de jeugd hun tóch begeeft.
De jongen voelt bezieling uit zich stromen,
Alsof een god hem tot zijn speeltuig heeft.

ELIZABETH ZERNIKE

UIT:     DRALEND AFSCHEID.

vacantie 12

Woensdag 19 augustus, vandaag de eerste fietsdag voor Corrie en Dorine. Ze vertrokken rond half tien; ik heb eerst een kop koffie gedronken en ben daarna met Teun in de bench naar Harlingen gereden. De auto aan de Zuiderhaven d.w.z. iets buiten het centrum geparkeerd. Met Teun een stuk gelopen en hem daarna weer in de bench in de auto gezet.

Als eerste ben ik naar de aan de overkant gelegen Michaelkerk gelopen en heb van het interieur een paar foto's gemaakt. De architect van deze in 1881 gebouwde kerk was de bekende Alfred Tepe.

 Het is een driebeukige negotisch kruisbasiliek. 31 mei 1881 werd het kerkgebouw ingewijd. De kansel, het hoogatelier en de zijaltaren zijn vervaardigd in het atelier van de beeldhouwer Friedrich Wilhelm Mengelberg. Het orgel dat dateert uit 1898 is gebouwd door Adema.

koormuziek

Hoewel de geluidskwaliteit op bovenstaande opname niet geweldig is en ook de wijze van uitvoeren mij als geheel niet zo kan bekoren krijgt de luisteraar wel een goed idee van het koorwerk Rei der Edelingen van de componist Julius Röntgen. Zijn vader was Engelbert, afkomstig uit Deventer en violist in het Gewandhausorchester van Leipzig. Julius studeerde harmonie en contrapunt bij Moritz Hermann en hij sloot zijn studiejaren af bij Franz Lachner en Ernst Friedrich Richter.

Moritz Hermann

 In 1874 ontmoette hij de 22 jaar oudere Johannes Brahms, die grote invloed had op zijn composities en het jaar daarop Edvard Grieg, met wie hij zeer bevriend raakte. In 1877 vestigde hij zich in Amsterdam, waar hij in 1884 betrokken was bij de oprichting van het conservatorium. Van 1912 tot 1924 was directeur van dit instituut. In 1925 vestigde hij zich in de villa Gaudeamus in Bilthoven, die door een zoon van hem was gebouwd.

 Hij schreef een enorm oeuvre bij elkaar van liefst 650 werken, waarvan slechts een klein deel in druk is verschenen. De laatste jaren staat hij wat meer in de belangstelling.

nederlandse portretschilders

Bovenstaand portret van een jonge Sonja Prins, die leefde van 1912 tot 2009, is geschilderd door Edgar Fernhout.

Hij werd 17 augustus 1912 in Bergen geboren, zijn moeder was de bekende schilderes Charley Toorop; zijn grootvader was Jan Toorop.In het begin van zijn  carrière had zijn moeder grote invloed op hem. Na haar dood in 1950 ging hij wonen in het ouderlijk huis "De Vlerken"en ging schilderen in haar atelier met uitzicht op de zee, het strand en de duinen.

Zijn werk evolueert van het precies realisme naar geabstraheerde schilderijen in zachte bijna kleurloze tinten. Vervolgens raakt hij beinvloed door de Franse schilder Jean Bazaine die van 1956 drie jaren in Zeeland verbleef. In deze tijd schilderde Fernhout strandhezichten met horizontale structuren. Hij neigde steeds meer naar het abstracte. 4 november 1974 overleed hij in Bergen.

onbekende componisten

Bovenstaande opname is een deel uit een werk van de Maltese componist Charles Carmilleri, die op 7 september op dit eiland het leven zag. Al op jonge leeftijd componeerde hij werken gebaseerd op de volksmuziek en legenden van het eiland. Langzamerhand evolueerde zijn muziek naar een muziekvorm "waarin niets vast ligt ". Tijdens de 78 jaren dat hij leefde, hij overleed 3 januari 2009 in het stadje Naxxar, schreef hij meer dan honderd composities voor velerlei bezettingen w.o. kamermuziek, concerten, opera's en een oratorium.

daggedicht 16 september

Voor deze woensdag 16 september heb ik een gedicht gekozen van de in 1966 geboren Maarten Moll, die columnist, literair journalist en chef van de boekenbijlage van Het Parool is. Hij was begonnen met het schrijven van een novelle over een zoon, die op zijn beurt weer een biografie schrijft over zijn vader. Zelf zegt Maarten dat hij behoort tot de generatie die moeilijk met hun vader kunnen/konden praten, maar deze behoefte wel willen analyseren. Daarbij is de taal een uitkomst. Als 45 jarige ben ik een soort intermediair tussen generaties. Wat betekent mijn vader voor mij en hoe ben ik zelf als vader? In zekere zin, in verkapte vorm is deze bundel gedichten een liefdesverklaring aan mijn vader, die nu tachtig is en nog springlevend.


BILLEN

Na het zien van de vele kastelen aan de Loire
in een kuil van een tweepersoonsbed op de laatste kamer van het hotel
lig de jan na 37 jaar, 4 maanden en 28 dagen rug aan rug
met je kont tegen de kont van je vader.

Een paar milimeter stof tussen de naakte billen.
Je verdringt de amgst om lepeltje lepeltje te ontwaken.

Je denkt een tijd aan de kont van je vader
hoe herinneringsloos je bent aan die billen.

Je ervaart het bijna als een gemis terwijl zijn warmte in je omhoogkruipt.


MAARTEN MOLL

UIT:       LICHAAM ( 2011)

vacantie 12

Na het slechte weer van gisteren is het weer vandaag - dinsdag 18 september -  verbeterd want het is de hele dag droog gebleven. We zijn vandaag naar Joure gereden en dat stadje is ons alleszins meegevallen. 

Het centrum is feitelijk één lange straat van een kilometer lengte, omzoomd met leuke pandjes waarin gelukkig niet alleen winkels zijn gevestigd dit behoren tot de bekende winkelketens.
Aan deze straat ligt ongeveer in het midden de Nederlands Hervormde Kerk, vroeger Rooms Katholiek met een karakteristieke toren. Precies aan de overkant staat een beeldengroep bestaande uit drie personen die omhoog kijken naar de toren. 

De naam van Joure is onlosmakelijk verbonden met die van Douwe Egberts. Egbert Douwes begon in 1753 aan de Midstraat in deze plaats een zaak in koloniale handelswaren, die uitgroeide tot de bekende koffiebrander. Pas in 2014 werd de WE winkel aan de Midstraat gesloten. 
In 1466 kreeg de Vlecke Joure het recht op een weekmarkt en 15 jaar later ook het recht op een jaarmarkt:  De Jouster Merke. Die wordt om de vier jaar op de vierde donderdag in september gehouden. 
Hobbed van Baerdt , grietman van Harkerland gedurende 1615 tot 1650, legde 18 maart 1644 de eerste steen voor de tweebeukige (schip en zijbeuk) kerk, die de vroegere 16de eeuwse moest vervangen. In 1639 werd de kerk getroffen door een brand en door de wereldoorlog kon pas i 1947 met de restauratie worden begonnen. De toren dateert uit 1628. De klokken in deze toren zijn gegoten door Gregorius Hall ( 1603), Jacob Noteman ( 1636) en L. Haverkamp ( 1790).

nederlandse portretschilders

De schilder Willem Adriaan van Konijnenburg schilderde dit portret van de in zijn tijd beroemde dichter P.C.Boutens.
Willem werd op 11 februari 1868 geboren in Den Haag in een welgesteld patriciëersmilieu. Tot schande van het gezin verliet hij voortijdig het gymnasium en ging in dat jaar 1884 een opleiding MO tekenen volgen aan de Academie. Nadat hij geslaagd was voor deze opleiding ging hij privélessen geven. In 1921 deed hij dat ook aan Wilhelmina. Dank zij dit contact kreeg hij de opdracht postzegels te vervaardigen t.g.v. het zilveren regeringsjubileum. 
Zijn werk kreeg nauwelijks aandacht en om toch brood op de plank te krijgen ging hij spotprenten maken voor een tweetal bladen. 

onbekende componisten

In mijn serie gewijd aan onbekende componisten, die dank zij het medium CD en via you tube bereikbaar zijn voor  geinteresseerde muziekliefhebbers, die wel eens wat anders willen horen dat Mozart of Haydn. deze keer aandacht voor de Tsjechische componist en musicus Jan Matyas Sperger. 23 maart 1750 zag hij het levenslicht in Feldsberg. Zijn eerste muzieklessen kreeg hij van de plaatselijke organist Franz Anton Becker;  in Wenen bekwaamde hij zich verder op de contrabas bij Friedrich Pichlberger. Hij werd door Emanuel Schikaneder, ja u weet wel die van het libretto van Die Zauberflöte aan getrokken voor diens orkest en studeerde compositie bij Johann Georg Albrechtsberger, een veel gevraagd docent.

20 december 1778 werden twee werken van hem voor het eerst uitgevoerd. Hij trad toe tot het orkest van Prins Joseph Kardinaal von Batthyani gevestigd in Bratislava. Beroemde toenmalige solisten waren lid van dit orkest zoals Johann en Philipp Teimer ( hoboïsten) en de hoornisten Kartl Franz en Anton Böck. Helaas werd dit orkest in 1783 opgeheven en na een tussenstop in Kohfidisch, trad hij in 1789 toe tot het 21 koppige orkest van Hertog Frederik II de Goedige en van Groothertog Frederik I van Mecklenburg-Schwerin.

Sperger liet een uitgebreid oeuvre na van liefst 45 symfonieën en 18 concerten voor zijn gelief instrument de Contrabas.
Hij overleed 13 mei 1812 in Ludwiglust.

daggedicht maandag 14 september

De dichter Hans Havery geldt als een moeilijk dichter, wiens gedichten slechts na veelvuldig lezen enigszins laten begrijpen door de lezer. Inmiddels is hij al 25 jaar geleden dat hij op slechts 57 jarige leeftijd overleed.
Dat hij ook aanspreekbare poëzie schreef blijkt uit onderstaand gedicht.

Hoe de aanbedene, nu ik zo
ver van haar heen, of zij nu bij mij

hoort, of dat zij zich mij niet meer
herinnert;  wanneer zij haar kam

neerlegt, en eerst haar haar
voorover schudt, het bijeen neemt
met beide handen, en het dan al

haast naar achteren gooide; alsof ik nog net
nar boven kom gelopen om mijn gezicht
te strijken langs haar mooiste zomerjurk;
omdat zij liever nog eerst al dat dichte
donkere haar wilde gaan wassen, daar
waar zij zich nu bevindt.


HANS FAVEREY (1933-1990)

UIT:    TEGEN HET VERGETEN ( 1988)

vakantie 11

Vanmiddag hebben we een bezoek aan het Jopie Huismanmuseum in Workum gebracht. Het museum zelf is een prachtig, groot gebouw en is een echte publiekstrekker. Ik had me weinig van de schilderijen voorgesteld, maar die negatieve gedachte moet ik herzien, want er hangen bijzondere portretten, vooral de portretten van o.a. zijn ouders, zijn zelfportret etc. zijn prachtig. Jopie had grote waardering voor zijn hardwerkende ouders, die in zware tijden moesten zorgen voor een gezin van zeven kinderen waarvan Jopie de jongste was

. Al heel jong tekende Jopie alles wat hij zag en tegenkwam, Hij bezoekt in Sneek de ambachtschool en in 1939 gaat hij werken bij de pottenbakkerij Aurora in Workum. Bij een razzia in deze plaats wordt hij gepakt en naar Kassel gebracht waar hij te werk wordt gesteld. Hij weet te ontsnappen en duikt onder in zijn geboorteplaats. 

Na de oorlog leidt hij een ongeregeld leven, maar in 1949 treedt hij in het huwelijk met Eelkje de Boer dat duurt tot 1973.. Het paar krijgt vier kinderen. Na het failliet gaan van het aardewerkatelier dat Jopie in 1951 was gestart, stort hij zich op lompen en metalen. Na zijn scheiding stort hij zich op het schilderen en in 1976 begint hij aan een tweede huwelijk met Ietje Magré. 

Jopie bewaarde schoenen, gewichten, vodden, poppen, alles wat hem aansprak. Al deze voorwerpen gebruikt hij voor zijn schilderijen en hij toonde zich in deze schilderijen bijna een ouderwetse fijnschilder. Tot 1974 verkocht hij zijn schilderijen in ruil voor bv. paling. Daarna gaf hij ze weg aan vrienden of aan mensen die het verdienden. 29 september 2000 overlijdt hij aan zijn hartkwaal. Heeft gelukkig nog meegemaakt dat zijn werk in dit prachtige museum zijn tentoongesteld.

Hieronder een aantal schilderijen die ik gefotografeerd heb.

onbekende muziek

De componist Henri Herz werd op 6 januari 1803 in Wenen geboren. Hij studeerde als kind bij zijn vader en in Koblenz bij de organist Daniel Hùnten. In 1816 werd hij student aan het Parijs Conservatorium, waar hij les kreeg van Victor Dourlen en Anton Reicha. Herz trouwde met Pauline Therese Lachman, beter bekend onder de naam La Paiva. Uit deze verbintenis werd een dochter geboren. Ze had een gat in haar hand en Herz geraakte in ernstige financièle zorgen en was gedwongen in 1848 naar Amerika uit te wijken. 
Daarvoor was Herz een fabriek begonnen waar piano´s werden gemaakt en acht jaar later bouwde hij een concertzaal aan de Rue de la Victoire. Hij stierf in Parijs op 5 januari in 1888 op 84 jarige leeftijd.
Herz was een gevierd concert pianist en zijn optredens schijnen extravagant te zijn geweest. Hij componeerde liefst 8 pianoconcerten, critici vonden zijn werken weinig inhoud hebben.

nederlandse portretschilders

Nog niet zo lang geleden verscheen er een biografie over de schrijver die hierboven is afgebeeld door Toon Winkel. Deze schilder voluit Antonius Hendricus Winkel hetend werd op 30 mei 1923 in Rotterdam geboren. Hij kreeg zijn opleiding aan de aldaar gevestigde Academie en vervolgde deze studie in Parijs. Hij zwierf een aantal jaren door Europa, maar vond zijn rust in Dordrecht. Hij was een veelzijdig kunstenaar die allerlei technieken toepaste. 

vakantie 10

Beschrijving van de schilderijen in het Fries Museum te Leeuwarden en door mij gefotografeerd.

Bovenstaand  Zeegezicht werd in 1685 geschilderd door Wigerius Vitringa.

Bovenstaand portret van Willem Lodewijk van Nassau is een werk van Michiel Jansz van Mierevelt gedateerd 1616.

De echtgenote van Johan Willem Friso,  Marie Louise van Hessen/Kassel werd geschilderd door Louis Volders tussen 1709 en 1711.

Saskia van Uylenburgh, de echtgenote van Rembrandt van Rijn, werd door hem in 1632 geschilderd.

Cornelis Springer schilderde in 1873 de Turfmarkt met het Kanselarijsgebouw in Leeuwarden.

Dit aan  de Haagse School denkende schilderij Melkwagen op landweg werd door Egnatius Ydema geschilderd tussen 1825 en 1937.

De Groninger schilder Gerrit Benner vervaardigde dit Landschap met boerderij in  1937

De vooral in Engeland werkzame Sir Lawrence Tadema en daar ook zeer beroemd,  schilderde in 1852 dit Zelfportret als jongen.

Een ander werk van Gerrit Benner is dit veel later geschilderd nl. in 1969 Landschap met rode wolken.

Dit is een zelfportret van Wijbrand de Geest, die leefde van 1592 tot 1661.

Een anoniem schilder uit de school van Paulus Moreelse schilderde Willem Frederik met diens moeder, broer en de in 1628 gestorven broer Maurits en zuster Elisabeth.

Lambert Jacobsz. schilderde in 1624 dit bijbelse tafereel voorstellend Rust op de vlucht naar Egypte.

Jacob Backer schilderde dit religieuze werk  Bijbelse berisping in 1633.