Eugène Ysaye

Een broer van mijn moeder ( zelf ook een begenadigd pianiste ) was een geweldig violist, die echter door omstandigheden het nooit verder heeft gebracht dan concerten in de huiselijke kring, heeft mij kennis doen nemen met componisten die speciaal voor zijn instrumenten schreven.

Een daarvan was de op 12 mei 1931 overleden Belgische violist Eugène Ysaÿe, van wie hij de hondsmoeilijke 6 sonates voor viool solo speelde. Je kunt de werken vergelijken met de solowerken voor viool van Nicolo Paganini.

Onze Belg werd geboren op 16 juli 1858 in Luik en kreeg zijn eerste vioollessen van zijn vader. Slechts 7 jaar oud mocht hij naar het conservatorium in zijn geboortestad, maar in plaats van te studeren, speelde hij om  zijn niet rijke ouders financieel te ondersteunen in twee orkesten. Van een daarvan was zijn vader dirigent. Op 12 jarige leeftijd was hij bijna volleerd op zijn instrument, maar bleef oefenen. Het was de componist Henri Vieuxtemps die hem hoorde en ervoor zorgde dat hij lessen kon nemen bij de beroemde Henryk Wienawsky. Door deze lessen bij beide grootheden kreeg hij niet alleen een geweldige techniek, maar vooral zijn beroemde grote toon, die altijd elegant en beheerst bleef.

Na voltooing van zijn studie werd hij benoemd tot concertmeester bij het Benjamin Bilse orkest, de voorloper van de beroemde Berliner Philharmonie. Veel beroemdheden kwamen speciaal voor hem naar Berlijn, zoals de fameuze Duitse violist Joseph Joachim, Franz Lizt, Clara Schumann en Anton Rubinstein.


Toen hij 28 jaar was werd hem al het leraarschap aan het Brussels conservatorium aangeboden. Veel van zijn leerlingen hebben getuigd dat hij een buitengewoon docent was. Onder hen was b.v. Nathan Milstein.
Ondanks zijn drukke bestaan als leraar vond hij ook nog tijd voor uitgebreide toernees door Europa en de Verenigde Staten. Zijn spel was voor veel componisten een inspiratie om composities voor hem te schrijven b.v. Claude Debussy, Camille Saint-Saens, César Franck en Ernest Chausson.

Isaÿe trouwde tweemaal nl. op 29 seepgtember 1886 met Louise Bourdeau de Coutrai; ze kregen samen drie zonen. Na haar dood in 1924 trouwde hij met een leerlinge Jeanette Dincin, zij was pas 44 jaar. Door zijn ongezonde levenswijze kreeg diabetes en in 1931 moest daardoor zijn linkervoet geamputeerd worden.

Isaÿe had een aantal opvallende vriendschappen, allereerst was daar Koningin Elisabeth van België,
aan we hij ondanks haar gebrek aan talent toch les gaf; Claude Debussy van wiens muziek hij een groot voorvechter was. Als tegenprestatie droeg Debussy zijn strijkkwartet aan Isaÿe opdroeg. Op zijn beurt gaf de violist, lid zijnde van het naar hem vernoemde strijkkwartet, de premiëre van dit werk.