Katarzyna Kobo

In deze serie gewijd aan voor mij onbekende vrouwelijke kunstenaars neem ik deze keer Katarzyna Kobro onder de loep. Zij werd 26 januari 1898 geboren in Moskou. Haar vader een Rus van Duitse afkomst die in Letland woonde.
Nog toen zij leerling was op een gymnasium maakte zij al sculpturen. Zij ging studeren aan een kunstopleiding in Moskou waar zij kunstenaars als KazemirMalevitsj, Vladimir Tatlin en Aleksanr Rodtsjenko en hun werk leerde kennen. Inmiddels was zij bevriend geraakt met Wladyslaw Strzeminski.  Die was inmiddels naar Smolens vertrokken en omdat zij bij hem in de buurt wilde zjn, verliet zij Moskou en ging ook naar Smolensk.

Samen begonnen zij een kunstopleiding waar zij het constructivisme propageerden. Van het werk dat zij daar maakte is behalve een foto van Tos 75 - Struktura niets bewaard gebleven. In 1921 ging het echtpaar naar Vilnius, dat toen Pools bezit was. Katarina reisde verder naar Riga, waar haar famile woonde. In 1924 gingen ze weer samen wonen, na eerst voor de kerk getrouwd te zijn. Op deze manier verkreeg zij de Poolse nationaliteit. Zij gingen wonen in een plaatsje vlakbij Lodz, waar Katarina les ging geven aan een technische school. In 1924 sloot ze zich aan bij een groep avantgardistische kunstenaars BLOK genoemd.

Heel vreemd was dat haar werk zelfs niet door deze kunstenaars niet begrepen werd en dat zij daarom geen samenwerking meer zag met Blok en overstapte naar Praesens een groep architecten, die in 1926 een expositie hield in Warchau, waar Katarina aan meewerkte. Maar ook nu kreeg zij alleen maar negatieve kritieken.

Om hun werk toch te promoten richtte het echtpaar zelf een kunstenaarsgroepering op Grupa "a.r." die bleef bestaan tot 1936;  andere kunstenaars die zij wisten te strikken waren Henry Stazewski, Karol Hiller, Julian Przybos en Jan Brzekowski. De laatste twee waren dichters. In een museum in Lodz wist zij de International Collection of Modern Art onder te brengen.
Nog voor hun dochtertje Nikita was geboren, verhuisde het echtpaar naar Lodz; waar een einde kwam aan de artistieke carriere van Katarina. Tijdens de oorlog moest het echtpoaar noodgedwongen vaak van woonplaats veranderen. Toen zij in 1945 terugkwamen in Lodz, was het in hun huis een grote puinhoop en bleken vele kunstwerken vernield of verdwenen te zijn. De oorlog heeft de relatie tussen beide echtelieden zozeer beschadigd dat deze beeindigd werd.

Toch nam haar voormalige echtgenoot een aantal werken van Katarina op in de permanente tentoonstelling over de Grupa, die terecht kwam in het nieuwe museum Muzeum Sztuka w Lodzi met name de Sala Neoplastyczna. Zelf was Katarina niet uitgenodigd voor de officiële opening. Om in haar levensonderhoud te voorzien gaf zij van twee jaren tekenles en Russisch, maar moest daarmee stoppen toen bleek dat zij kanker in een vergevorderd stadium had. Zij overleed 21 februari 1951 in Lodz en ligt samen met haar dochter begraven op het Russisch-Ortodoxe kerkhof.