In deze 2de aflevering gewijd aan muziek die ik mooi vind, deze keer aandacht voor de Amerikaanse tenor Richard Tucker, die naast de talrijke rollen in opera's ook cantor was in synagoge. Op deze opname zingt hij een geestelijk lied getiteld Kiddush. Luister naar de passie die eruit spreekt, maar tegelijk ook de zeer fraaie stem.
Gerrit Komrij heeft zijn homoseksualiteit nooit ontkend en het is dan ook niet vreemd dat hij in zijn bundel Het liefste gedicht ook een gedicht van Jacob Israël de Haan heeft opgenomen. Die werd vooral bekend en in zijn leven ook verguisd door zijn roman Pijpelijntjes, waarin hij zeker voor die tijd openhartig over zijn geaardheid schreef.
AAN EENEN JONGE VISSCHER
Rozen zijn niet zoo schoon als uwe wangen, Tulpen niet als uw bloote voeten teer, En in geen oogen las ik immer meer Naar vriendschap zulk een mateloos verlangen.
Achter ons was de eeuwigheid van de zee, Boven ons bleekte grijs de eeuwige lucht, Aan 't eenzaam strand dwaalden alleen wij twee, Er was geen ander dan het zeegerucht.
Laatste dag samen, ik ging naar mijn Stad. Gij vaart en vischt tevreden, ik dwaal rond En vind in stad noch stiller landstreek wijk.
Ik ben zóó moede, ik heb veel likefgehad. Vergeef mij veel, vraag niet wat ik weerstond En bid dat ik nooit voor uw schoon bezwijk.
JACOB ISRAËL DE HAAN verzamelde gedichten Van Oorschot, Amsterdam, 1952
Op cultureel gebied heeft Amerika door de samenmelting van een groot aantal volkeren uit diverse gebieden altijd een cultureel leven gekend. Veel Amerikaanse schilders zochten gedurende enige tijd hun heil in Europa om daar zich verder te bekwamen in de schilderkunst bij bekende schilders. Een voorbeeld hiervan was Philip Leslie Hale. Deze werd op 21 mei 1865 in Boston geboren in een vooraanstaande familie. Ondanks dat zijn ouders hem graag zagen studeren in Harvard, schreef hij zich in 1883 in aan de Kunstacademie in zijn woonplaats. Later verhuisde hij naar New York om er te studeren bij Julian Alden Weir. In 1887 stak hij de oceaan over om in Parijs te gaan werken en studeren. Met zijn Amerikaanse vriend Theodore Earl Butler verbleef hij dikwijls in Giverny, de woon-en werkplaats van Monet. Hij ging in impressionistische stijl schilderen, maazr later werd zijn stijl klassieker en onderstaand zelfportret is daar een voorbeeld van.
Ik heb geprobeerd van mijn hoofpersonage waaraan ik dit artikel wijd nog een you tube opname te vinden om te laten zien dat zij een groot actrice was.Maar helaas heb ik een dergelijke opname niet kunnen vinden. Oudere lezers zullen haar ongetwijfeld herinneren uit de fatastische tv.serie uit 1975 gemaakt naar het prachtige boek van Louis Couperus Van oude mensen, de dingen die voorbijgaan, waarin zijn de rol van tante Adèle Takma speelde
Myra Ward was niet haar eigen naam. Zij werd op 23 augustus 1916 geboren in het Limburgse Tegelen als Myra Sijrier. Haar vader speelde onder de naam Walter Ward acteur; zijn eigen moeder heette Catharina Ward. Toen Myra toneel begon te spelen nam zij de naam Ward over. Al op 12 jarige leeftijd speelde zij haar eerste toneelrollen, deed aan ballet en maakte deel uit van de Fritz Hirsch Operette. Haar echte debuut maakte zij in 1935 bij het toneelgezelschap van Cor van der Lugt Melsert.
Zij trouwde met de hoorspelacteur Louis de Bree, dit huwelijk eindigde in 1949 met diens dood. Zij trad toe tot het Rotterdams Hofstadtoneel waar zij haar 2de echtgenoot leerde kennen, de geweldige acteur Paul Steenbergen met wie zij op 2 oktober 1950 trouwde.
In 1957 kreeg zij de hoogste toneelonderscheiding de Theo d'Or voor rol van Shen-Te in De Goede mens van Sezuan van Bertold Brecht. In 1973 stapte ze op bij de Haagse Comedie, waar ze sinds 1949 speelde. Ze overleed op 26 juni 1990.
Naast het op de planken staan, speelde ze ook mee in films en t.v. series en ze is ook nog te horen in het radiohoorspel In Holland staat een huis,waar ze de stem van Dorry, de vriendin van Rob Doorsnee insprak.
Frequente lezers van Spechtiania weten ondertussen dat ik een groot muzieklefhebber ben en al van jongsaf aan bezig ben geweest een muziekdiscotheek op te bouwen, eerst langspeelplaten, honderden cassettebandjes heb opgenomen, c.d's en nu stream ik enorm veel muziek via Spotify. In de jaren 60 kwam ik via het programma "Vreemd " gepresenteerd door Leo Nelissen in aanraking met de Amerikaanse zangeres Joan Baez en heel mijn liefhebber ben ik een bewonderaar van haar gebleven. Vandaar bovenstaande opname waarin zij community singing toepast.
Het is dit jaar 150 jaar geleden dat de grootste romanschrijver die we in Nederland gehad hebben werd geboren. Er is slechts een kort fragment overgeleverd waarop we de auteur kunnen zien, maar helaas niet kunnen horen wat hij zegt. Ik weet niet of een zeer deskundige liplezer geprobeerd heeft datgene wat hij zegt te ontcijferen. Alles wat hij te zeggen had, heeft hij gedaan in zijn romans; niet in zijn brieven, die onlangs zijn uitgegeven. Qua inhoud zijn deze brieven eigenlijk "saai ", niets persoonlijke, geen emoties etc. alleen geklaag om geld en dit soort trivalia.Het moet een heidens kwarwei geweest zijn om al deze brieven op te sporen en wie weet waar er zich nog andere bevinden. De Heer Van Vliet verdient hulde voor deze uitgave.
Voor deze woensdag 26 juni heb ik een gedicht gekozen uitgekozen door Gerrit Komrij van de voor mij totaal onbekende dichter Gwij Mandelinck uit diens bundel De droefheid in handbereik die in 1981 verscheen bij uitgeverij Lannoo.
HET GROTE FEEST IS OM
Het grote feest is om, de tafellakens worden door het raam geschud; de liefde ligt met kruimels in haar hand.
Doorscheurd is zij van ieder kind dat haar te nauw besliep, terwijl de maan vertakte in haar schoot.
De kreten zijn gedoofd en wetend wat veeljarig met de liefde groeit, heeft zij het lichaam als een boom geringd.
De raven zijn gedagvaard op het dak: zodra het graan te kiemen ligt, voert zij het veldgeschut met grote pauken aan.
In november 2005 zongen we een concert dat alleen koorwerken omvatte van Engelse componisten. We begonnen met When David Heard van Thomas Tomkins, die leefde van 1572 tot 1656. Hij was afkomstig uit een muzikaal gezin; zijn vader was koormeester en onderwees zelf zijn vier zonen op in de muziek. Toen hij 22 jaar was ging hij naar Londen waar hij studeerde bij William Boyd. In 1596 kreeg hij de baan van organist en koormeester aan de kathedraal van Worcester, waar hij vijftig jaar bleef. Toen de Burgeroorlog in 1646 een einde maakte aan de religieuze diensten kwam aan dit dienstverband een einde. Tijdens het bewind van Cromwell was er nauwelijks nog sprake van een cultureel leven. Het zijn vooral zijn koorwerken die hem beroemd maakten en deden blijven.Men rekent hem tot de laatste virginalisten. Zijn laatste levensjaren verbleef Tomkins op het landgoed van zijn zoon Nathaniel in het pittoreske dorpje Martin Hussingtree.
De schilder van dit zelfportretCharles Willson Peale is vooral bekend geworden door zijn portretten van George Washington. Hij werd op 16 april 1741 in Queen Anne county, in de staat Maryland geboren. Toen hij 13 jaar oud was ging hij in de leer bij een zadelmaker. Maar in 1764 volgde hij zijn gevoel en ging schilderslessen volgen bij de Zweedse schilder Gustave Hesselius. Later doet hij hetzelfde in Londen bij Benjamin West in de jaren 1767 tot 1770. Alls luitenant nam hij deel aan de gevechten bij Trenton, Princeton en Germantown. Opvallend was dat hij stemde voor de afschaffing van de slavernij en de daad bij het woord voegde door zijn eigen slaven de vrijheid te geven. In 1802 stichtte hij in Philadelphia zijn eigen museum op en in 1805 was hij de initiator voor het stichten van de Academie van de Beeldende Kunsten in deze stad.
Dit levensbericht wijd ik aan Charles de Batz de Castelmore; ik zie lezers van Spechtiania al hun wenkbrauwen fronsen en zich afvragen "Wie is dat nu weer "? Noem ik de naam d' Artagnan dan is er een aha erlebnis. Hij is namelijk de romanfiguur in de boeken van Alexandre Dumas.
Deze Charles werd in 1611 in Lupiac geboren als zoon van Bertrand de Batz - Castelmore en Francoise de Montesquiou; zij was de dochter van de Heer van Artagnan. Toen zijn broer overleed erfde hij de titel Comte d'Artagnan.
Bertrand was gardeleider onder koning Henri IVen kwam om het leven toen hij deze wilde redden bij een aanslag. Net als zijn broers wilde Charles ook musketier worden, maar omdat hij geen militaire achgtergrond had, weer hij eerst geweigerd. De toenmalige aanvoerder van de Musketiers, de graaf van Troisville die zijn vader goed kende, zorgde ervoor dat hij toch toegelaten werd.
In 1646 werden de Musketiers door Kardinaal Mazarin ontbonden; hij genoot schijnbaar zoveel vertrouwen dat hij div erse gevaarlijke opdrachten kreeg o.a. informant voor Mazarin, maar ook van de jonge Lodewijk IV kreeg hij opdrachten.
Mazarin moest tijdens de tweede Fronde vluchten naar Brühl en werd daarbij begeleid door d'Artagnan. Die beloonde hem daarvoor door hem in 1657 de leiding te geven over de heropgerichte Musketiers. Toen Mazarin in 1661 stierf kwamen de Musketiers in dienst van de koning.
Ondertussen was d'Artagnan getrouw met barones Charlotte de Chanlecy, die leefde van 1624 tot 1683. Zij was eerder getrouwd met kapitein Léonard de Damas, die sneuvelde tijdens het belag van Arras. Het huwelijk was niet echt gelukkig, ondanks dat er twee kinderen werden geboren. Charlotte hield niet van Parijs en zij keerde dus terug naar haar baronie in Sainte-Croix. 9 juni ging Lodewijk op weg voor een lange reis naar het zuiden van Frankrijk waar hij op 9 juni 1660 ging trouwen met prinses Maria Theresia- een spaanse prinses. De man die in de romans van Dumas een kwalijke rol speelt, Nicolas Fouquet en minkister van Financiën was, werd op last van de koning door 'd Artagnan gevangengenomen omdat hij zich enorm had verrijkt en volgens zijn rivaal Colbert bezig was met een staatsgreep.
In 1667 benoemde Lodewijk d'Artagnan tot gouverneur van de stad Rijssel, maar daar hield hij het niet lang uit, want hij was absoluut geen bestuurder en verlangde voortdurend naar het slagveld. Die kans kwam er toen hij als gardeofficier van Lodewijk op 62 jarige leeftijd het beleg van Maastricht leidde. Daarbij werd hij bij de Tongerse Poort geraakt door een kogel die zijn keel trof. Momenteel bevindt zich daar eenstatdspark met een standbeeld van d'Artagnan.
Waar hij begraven ligt is niet bekend, maar volgens de historicus Odile Bordaz ligt hij op de begraafplaats van de Sint Peter en Pauluskerk in Wolder 9 tegenwoordig een wijk van Maastricht. Zij heeft nog geen toestemming gekregen voor een opgraving.
Gatien de Courtilz de Sandras heeft de herinneringen van d'Artagnan opgeschreven en in de 19de eeuw schreef Alexandre Dumas zijn beroemde trilogie. Zijn boeken waren een enorm succes en werden dikwijls verfilmd. Er werd ook een musical naar zijn levensverhaal gemaakt.
Dit is het prachtige 4de lied uit de Romancero Gitano van de Italiaanse componist Mario Castelnuovo Tedesco met al titel Procession. Het bestaat uit eigenlijk uit drie delen: eerst een baritonsolo met gitaarbegeleiding, dan de Paso door het koor met een prachtige gitaarbegeleiding en tenslotte de Saeta. Jammer dat het Nederlands Kamerkoor dit werk nooit op zijn repertoire heeft genomen.
De man die zich hier heeft afgebeeld leed niet aan faalangst of aan onderschatting van zijn capaciteiten. Van jongsaf aan heeft de vader van Antoine Wiertz, dat is de schilder van dit zelfportret, hem ingefluisterd dat hij een groot man moest worden. Wiertz had boven de deur vanb zijn atelier niet voor niets de volgende regel aangebracht: Hoogmoed: de deugd die grote werken inspireert en de eigenliefde van anderen kwetst.
In deze serie biografische artikelen aan de hand van de sterfdagen heb ik tot nog toe weinig aandacht geschonken aan Amerikaanse presidenten. Toevallig stierf 24 juni 1908 Grover Cleveland de 22ste president van de Verenigde Staten.
Hij behoorde tot de Democratische Partij en was aanvankelijk advocaat; werd burgemeester van Baffalo en gouverneur van de staat New York. Bij de presidentsverkiezingen van 1884 versloeg hij James Blaine.
4 maart 1894 betrad hij het Witte Huis en omdat hij niet getrouwd was fungeerde zijn zus Rose Cleveland als first Lady. Zijn kabinet bevatte slechts 10 ministers. De Amerikanen beschouwden hem als een moedig, eerlijk en onomkoopbaar man. Maar hij had een slechte verhouding met de pers, joeg het bedrijfsleven tegen zich in het harnas om zijn streven naar verlaging van de invoerrechten en gebruikte naar de mening van het Congres te vaak zijn veto recht. Vanwege deze laatste drie punten verloor hij dan ook de presidentsverkiezingen van 1888 tegen de Republikein Benjamin Harrison.
Deze vaardigde in 1890 een acte uit de zogenaamde Sherman Silver Act, waarin stond dat zilver aan de basis stond van de geldhuishouding. Toen Cleveland in 1892 zich opnieuw candidaat stelde voor het presidentschap won hij tot ieders verbazing van de zittende president Benjamin Harrison. In 1893 verving Cleveland het zilver door goud.
Opzienbarend was dat hij op 2 juni 1886 in het huwelijk trad met de 27 jaar jongere Frances Clara Folsom en de plechtigheid vond plaats in het Witte Huis. Dat is daarna nooit meer gebeurd. 71 jaar oud overleed hij aan een hartaanval.
Voor deze 23e juni heb ik een gedicht gekozen van de naar mijn mening grootste romanschrijver die we in Nederland hebben gehad en waarvan de meeste mensen niet zullen weten dat hij ook gedichten heeft geschreven. Louis Couperus hield al snel op met het schrijven van gedichten omdat hij voelde dat daar niet zijn kracht lag.
BAADSTER
Een blanke nymf steeg ze uit het marmren bad, En toefde op de eerste tree; heur armen beurden En wrongen 't blonde haar, dat druipend-nat Nog van den amder der violen geurde.
Hoe 't rozig-blond van 't blozend rozeblad De sneeuw haars teedren lichaams warmer kleurde, Terwijl van paerlen vloeiende en omspat, Zij lelie was, die in den dauwe treurde!
Daar stond ze, steunende op het slanke been, Zo, dat bevallig zich de heupe rondde, Nu de armen hoog de dartle lokken bonden.
Daar stond ze, glanzend-wit als marmersteen, Geheel omsluierd in den korenblonde; Antieke vaas met gouden veile omwonden.
LOUIS COUPERUS uit: Verzameld werk Van Oorschot, 1975
Waarschijnlijk heeft geen ander kunstenaar dan deze Philip Alexius de László zoveel portretten van aristrocraten geschilderd. Zijn vader was een joodse kleermakerin Boedapest waar Philip op 30 april 1869 werd geboren. Hij studeerde onder de naam Laub Fülöp Elek op de kunstacademie bij Bertalan Székely en Karoly Lotzaan. In 1903 vestigde hij zich in Wenen, maar in 1907 vertrok hij naar Londen, waar zijn succesvolle carrière begon. In 1900 trouwde hij met de puissant rijke Lucy Madeleine Guiness, die hem zes kinderen schonk.
Vandaag 23 juni kunt U luisteren naar het 2de lied uit de cyclus Romancero Gitano van Castel Nuovo Tedesco. Overigens een componist die in Nederland weinig belangstelling kent en nauwelijks wordt uitgevoerd.
Veel Amsterdammers en toeristen lopen door de Sarphatistraat of wandelen door het park met dezelfde naam zonder zich weten wie Sarphatie eigenlijk was en welke enorme betekenis hij voor Amstgerdam heeft gehad. Mede om meer bekendheid te geven aan deze man, wijd ik mijn levensbericht aan deze beroemde Amsterdammer.
De ouders van Samuel Sarphati wrd op 31 januari 1813 in Amsterdam geboren; zijn ouders behoorden tot de Portugees-Joodse gemeenschap en waren zoals de meeste joodse inwoners arm. Het gezin woonde toendertijd op de hoek van de Nieuwe Keizersgracht en de Weesperstraat, het hart van de Joodse buurt. Ondanks zijn eenvoudige komaf gaat Samuel toch naar de Latijnse school en om verbeteringen aan te kunnen brengen in de schrikbarend slechte hygiënische toestanden in de stad gaat hij medicijnen studeren in Leiden. Al snel bleek dat Samuel een briljant man was, die vol met ideeën zat, maar tegelijk de problemen die hij op zijn levenspad vond ook aanpakte. Het woord "onmogelijkheid" hoorde niet tot zijn vocabulair. In 1839 legde hij met goed gevolg zijn artsenexamen in Leiden af en vestigde zich als huisarts in Amsterdam. Hij zag met lede ogen de zeer slechte levensomstandigheden van de bevolking aan, dat hoofdzakelijk in vochtige kelders leefde zonder enige vorm van hygiëne; kinderen gingen nauwelijks naar een school en als dat wel het geval was, bezochten zij de Armenschool. In de stad heerste de stank van zwavel, mest en vuilnis; geen wonder dat de kindersterfte er hoog was.
Om daar verbeteringen in aan te brengen ging hij voortvarend aan de slag; zo ontwierp hij een uitbreidingsplan voor Amsterdam en omdat te verwezenlijken richtte hij o.a. de Nederlandse maatschappij der Pharmacie op in 1842, een broodfabriek aan de Vijzelgracht, die 9000 goedkope broden bakte per week. Om beginnende fabriekjes mogelijk te maken stichtte hij de bank Crediet Mobilier op en een particuliere Handelsacademie op. Uit al deze activiteiten bleek zijn geweldig organisatorisch talent.
Na lang onderhandelen om het gemeentebestuur van de belangrijkheid te ervan te overtuigen, kreeg hij toestemming om het opgehoopte afval te verzamelen; daarnaast richtte hij de Vereniging voor Volksvlijt op en in 1855 de Maatschappij voor Meel-en Broodfabrieken. Door al deze zichtbare maatregelen die bovendien grote steun ondervonden, zagen de Amsterdammers hun levensomstandigheden verbeteren.
Ook de cultuur hield hem bezig en had hij bv. grote invloed op de stadsuitbreiding van Amsterdam en de verfraaiing van zijn stad met talrijke projekten zoals het beroemde Paleis voor Volksvlijt, waarin concerten plaatsvonden en het nog steeds bestaande Amstelhotel. Helaas mocht hij de voltooiing van deze projecten niet meemaken, want hij overleed slechts 53 jaar oud op 23 juni 1866. Zijn huwelijk met Abigaël Mendes da Costa bleef kinderloos; hij ligt begraven op de Portugees Joodse begraafplaats Beth Haim in Ouderkerk aan de Amstel.
In 1877 begon men met de aanleg van het park dat in 1888 zijn naam kreeg. In het midden daarvan staat zijn monument. In 1908 verhoogde men het park en de eromheen liggende woonwijk De Pijp om verlost te worden van de drassigheid en de daarmee gepaardgaande malaria. Het ontwerp van dit park is gemaakt door Jacobus van Niftrik. De schrijver Nescio laat zijn boek De Uitvreter beginnen met de volgende zin: Behalve den die de Sarphatistraat de mooiste plek van Europa vond, heb ik nooit een wonderlijker kerel gekend dan den uitvreter.
Gisteren heb ik uit de bundel Het liefste Gedicht samengesteld door Gerrit Komrij een gedicht gekozen van Nicolaas Beets. Voor deze zondag 23 junikies ik een gedicht van A.C.W.Staring.
HERDENKING
Wij schuilden onder dropplend lover, Gedoken aan de plas; De zwaluw glipte 't weivlak over, En speelde om 't zilvren gras; Een koeltje blies, met geur belaân, Het leven door de wilgenblaân. 't Werd stiller; 't groen liet af van droppen; Gen vogel zwierf meer om; De dauw trok langs de heuveltoppen. Waar achter 't westen glom; Daar zong de Mei zijn avendlied! Wij hoorden 't, en wij spraken niet. Ik zag haar aan, en , diep bewogen, Smolt ziel met ziel in een. O toverblik dier minlijke ogen, Wier flonkring op mij scheen! O zoet gelispel van die mond, Wiens adem de eerste keus verslond! Ons dekte vreedzaam wilgenlover; De scheemring was voorbij; Het duister toog de velden over; En dralend rezen wij. Leef lang in blij herdenken voort, Gewijde stond! geheiligd oord! A.C.W. STARING uit: gedichten Tjeenk Willink, Zwolle 1955
De Italiaanse componist Mario Castelnuovo Tedesco componeerde in 1952 de liederencyclus Romancero Gitano op zeven gedichten van de Spaanse dichter Federico Garcia Lorca. Een paar jaar geleden heb ik als lid van het Kamerkoor Vianen deze cyclus gezongen tijdens het Lorfca festival in Utrecht. De gitaar speelt een belangrijke rol in dit werk, zowel solistisch als begeleidend en het vraagt echt om een professionele speler van dit instrument. Op bovenstaande opname hoort U het eerste deel Baladilla de los tres rios.
Waarschijnlijk is de figuur waaraan ik it levensbericht wijd de eerste belangrijke Engelse architect, die daarnaast veel invloed heeft gehad op het theater.
Van zijn jeugdjaren is bitter weinig bekend; wel weten we dat hij aan het eind van de 16de eeuw architectuur ging studeren in Italië. Niet voor niets vertoont zijn werk invloeden van Andrea Palladio.
Teruggekeerd in zijn vaderland krijgt hij de opdracht om in 1616 het ontwerp voor Queen's Housein Greenwich te maken en in 1622 mag hij het ontwerp voor de Banqueting Hall in het Palace of Whitehall maken.
De opdrachtgever laat Pieter Paul Rubens een plafond beschilderen. Jones had veel belangstelling voor toneelontwerpen en hij ontwierp voor het theater een aantal masques van Ben Johnson. Tussen dezed twee ontstond een beroemde twist over de vraag wat belangrijker was het toneelontwerp of de literatuur.
Waarschijnlijk is Jones ook de eerste die sets binnen het Engelse theater bracht die konden bewegen. Aan zijn carrière kwam een einde bij aanvang van de Engelse burgeroorlog in 1642. Tien jaar later overleed Inigo Jones op 21 juni 1652. Invloeden van hem kunnen we zien in gebouwen van 18de eeuwse architecten als Lord Burlington en William Kent.
Bovenstaand zelfportret is geschilderd door de Engelse schilder Thomas Lawrence, die leefde van 1769 tot 1830. Hij werd door tijdgenoten beschouwd als een wonderkind; feitelijk leerde hij zich het tekenen aan door bezoekers van de herberg van zijn vader The Black Bear in Devizesop een treffende wijze te schetsen. Werkte hij eerst met potlood en krijt, al gauw stapte hij over naar olieverf. In 1787 vertrok hij naar Londen waar hij kort studeerde bij de beroemde Sir Joshua Reynolds. Hij bleef altijd beinvloed door deze schilder. We zien aan het portret dat hij een charmante verschijning was en dat droeg mede bij aan zijn succes. Hij mocht zelfs een portret schilderen van koningin Charlotte en toen Reynolds overleed in 1792 werd hij tot hofschilder benoemd.
Zoals een liefhebber van gedichten weet was Gerrit Komrij een geweldig samensteller van bloemlezingen; zo heeft hij een bundel samengesteld met zijn favoriete liefdesgedichten en daaruit heb ik voor deze maandag 22 juni een gedicht gekozen van Nicolaas Beets.
LIEFDE
Liefde lokt een zoet geluid uit de dwarsche herdersfluit, Lacht de lieve vrede; Klinkt de schorre krijgstrompet, Op het brieschende genet, 't Pantser aan, en 't krijgshelmet Op de blonde lok gezet. Trekt ze strijdwaarts mede.
In de feestelijke zaal Blinkt zij in haar blijdste praal, Regelt scherts en zangen; Waar de meiboom is geplant. En de landjeugd, hand aan hand, Omspringt naar de boerschen trant, Naakt zij mey haar rozenband Huppelt ze in rangen.
Zij regeert op 't blijde veld, Zij in 't woelig krijgsgeweld, Zij in 't hofgewemel; Sedert 's werelds eerst begin Voerde zij haar wetten in; Ze is gedaald van hooger tin; Enkel hemel is de min, Enkel min de hemel.
Wie herinnert zich nog de kwestie Wiki Leaks met haar voorman Julian Assange. Die kwestie beheerste maandenlang de media en iedereen had een mening over het waarom van het handelen van deze man.
Zelf zegt hij dat hij dit lekken gedaan heeft om de wereld te laten zien hoe de Amerikanen omgaan met hun onderdanen, welke afluisterpraktijken de geheime diensten erop nahouden. Kort gezegd ze hangen de vuile was van Amerika buiten.
Nog altijd zit de leider van Wikileaks in de Ecuadoraanse ambassade in Londen; hopende nog altijd naar dit land te kunnen vertrekken dat hem politiek asiel heeft aangeboden. Nu wordt het nieuws o.a.beheerst door een nieuwe klokkeluider Edward Snowdon, die uit de school heeft geklapt over het afluisterprogramma Prism. Naar het schijnt luisteren de Amerikanen mensen over de hele wereld af en speuren internet, smsberichten e.d. af om mogelijke tegen Amerika gerichte acties te onderscheppen.
Ik heb altijd ambivalente gevoelens naar deze klokkeluiders; ik vraag me af waarom ze tot hun "verraad" overgaan, na jarenlang meegewerkt te hebben aan dergelijke afluisterprogramma's. Zijn ze gefrustreerd omdat ze gedwarsboolmd worden in hun carriere; zijn ze overgehaald door anderen om Amerika in diskrediet te brengen. Waarom kiezen ze altijd landen voor hun asiel uit die zelf niet uitblinken wat betreft democratisch gehalte. Allemaal vragen die om een antwoord vragen. Ik denk dat we zullen moeten leren omgaan met de media en zo min mogelijk privé zaken op faceboek e.a. moeten plaatsen, met het idee dat het niemand interesseert wat ik in mijn vrije tijd doe.
Het grote voordeel van het moeten kiezen van een gedicht voor de rubriek Daggedicht is dat ik gedwongen wordt deze gedichten op te zoeken en te lezen. Gelukkig heb ik een bibliotheek waarin zich veel bundels bevinden. Voor deze 21 juni heb ik een gedicht gekozen van AnthonieDonker, een pseudoniem voor Professor Donkefrsloot.
DE DROOM
Dit somber land is niet mijn vaderland. De tuinen van den droom zijn altijd groen. Hier welken wilde rozen, en mijn hand Is moe van wat zij later nog zal doen.
Alles bevreemdt mij wat op aard geschiedt. Er staat een jongen naar een zwaan te kijken. Zóó onbekommerd en los van vrdriet - Een vrede die ik nooit meer kan bereiken.
Regen en sneeuw en zon en maan en wind. Waarom hebben wij ons op weg begeven? Het eindigt evengoed als het begint.
Er is zoveel voorbij, zooveel nog komend. De dag moest zonder avond zijn gbleven En ik hier eeuwig van Assisi droomend.
Dit is een zelfportret van Adolphe Felix Cals, een Franse schilder en bevriend met Corot en Jongkind. Hij leefde van 1810 tot 1880. Woonde een groot deel van zijn leven in het plaatsje Honfleur in Normandië, dat als de bakermat van het impressionisme gold.
20 juni 1837 overleed op Windsor Castle koning Willem IV van het Verenigd Koninkrijk. Hij was de derde zoon uit het huwelijk van koning George III en diens vrouw Charlotte.
Zijn twee oudere broers waren George, prins van Wales en Frederik, hertog van York. Dat hij toch koning werd, was een volslagen verrassing.
Zijn opvoeding kreeg hij van privéleraren, maar op 13 jarige leeftijd kwam hij als adelborst bij de Koninklijke Marine. Als zodanig was hij getuige van de Zeeslag bij Kaap Vincent in 1780. Er wordt beweerd dat George Washington van plan was om hem tijdens zijns verblijf in de staat New York te ontvoeren. Hij klom op de hiërarchische ladder; luitenant, toen kapitein en nadat hij op bevel van de koning naar West Indië vertrok, kwam hij onder rechtstreeks bevel te staan van de beroemde Horatio Nelson, die hem in 1789 tot admiraal bevorderde.
Willem wilde net als zijn oudere broers de titel van hertog krijgen, waarin zijn vader, met wie zijn relatie niet best was, pas in 1789 instemde. Het eigengereide optreden van George III deed de oppositie tegen hem groeien en zijn drie zonen sloten zich daarbij aan. In 1790 stapte hij uit de Marine en bracht het grootste deel van zijn tijd door in het Hoger Huis, om daar zijn broer, de Prins van Wales te verdedigen, die de ergernis had opgewekt door zijn exuberante wijze van leven. Willem hield er liberale ideeën op na o.a. wat betreft de afschaffing van de slavernij in de koloniën.
Intussen had hij een Ierse actrice leren kennen Dorothea Bland, die het pseudoniem Dorothea Jordan droeg. Samen kregen zij 10 kinderen, 5 zoons en 5 dochters, die de achternaam FitzClarence droegen. In 1811 maakte Willem een einde aan deze relatie.
6 november 1817 trad er een grote verandering op de troonsopvolging; op die datum stierf namelijk Prinses Charlotte Augusta, de dochter van de Prins Regent en als zodanig tweede in de lijn van troonsopvolging. Een jongere broer van Willem, Adolf, de hertog van Cambridge kwam uit Duitsland met een huwelijkscandidate voor Willem, Augustua van Hessen-Kassel. Willem vond haar maar niks, waarop Adolf maar met haar trouwde.
Uiteindelijk trad Willem op 11 juli 1818 in het huwelijk met Adelheid van Saksen-Meiningen; hij was liefst 27 jaar ouder dan zijn echtgenote.
Toen George IV overleed werd Willem op 64 jarige leeftijd toch nog koning. In tegenstelling met met zijn broer hield hij niet van pracht en praal, maar probeerde door persoonlijke contacten met het volk het aanzien van het vorstenhuis te verbeteren. Zijn regeringsperiode duurde 7 jaar; hij stierf kinderloos en hij werd opgevolgd door Ernst August I.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
In 1839 legde hij met goed gevolg zijn artsenexamen in Leiden af en vestigde zich als huisarts in Amsterdam. Hij zag met lede ogen de zeer slechte levensomstandigheden van de bevolking aan, dat hoofdzakelijk in vochtige kelders leefde zonder enige vorm van hygiëne; kinderen gingen nauwelijks naar een school en als dat wel het geval was, bezochten zij de Armenschool. In de stad heerste de stank van zwavel, mest en vuilnis; geen wonder dat de kindersterfte er hoog was.
.jpg)
_by_Sir_Thomas_Lawrence,_PRA.jpg)
.jpg)
.jpg)
Intussen had hij een Ierse actrice leren kennen Dorothea Bland, die het pseudoniem Dorothea Jordan droeg. Samen kregen zij 10 kinderen, 5 zoons en 5 dochters, die de achternaam FitzClarence droegen. In 1811 maakte Willem een einde aan deze relatie.
