woensdag 5 september 2012

Hendrik Verwoerd




6 september 1966 werd de grootste voorstander van de apartheid in Zuid-Afrika Hendrik Verwoerd in het parlement door een bediende van de instituut met messteken om het leven gebracht.
Opvallend genoeg werd Hendrik in Amsterdam geboren, maar verhuisde al op tweejarige leeftijd met zijn vader en moeder naar Zuid Afrika. Zijn vader doortrok als zendeling dit land. Zelf ging Hendrik psychologie studeren aan de universiteit van Stellenbos, waar hij afstudeerde met een in het Afrikaans geschreven proefschift.

In 1929 ging hij voor enige tijd naar Europa om er te studeren aan een paar Duitse universiteiten te studeren en aansluitend maakt hij in 1930 een reis naar de Verenigde Staten. Al gauw gaf hij blijk van zijn geloof in de strenge scheiding tussen de rassen, gebaseerd op het feit dat hij het blanke ras superieur achtte.
In 1950 kreeg hij de kans om zijn idealen te verwezenlijken; Malan  benoemde hem tot minister van Naturellen zaken  en in 1958 werd hij zelfs premier. Het eerste wat hij in deze functie deed was het ontnemen van het stemrecht aan de kleurlingen en het installeren van de beruchte thuislanden. Dat waren gebieden waar alleen zwarten mochten wonen. Als doekje voor het bloeden beloofde hij dat deze thuislanden op den duur zelfbestuur zouden krijgen.

In 1961 boekte Verwoerd een groot succes om van Zuid Afrika een republiek te maken en tegelijk gaf hij het lidmaatschap van het Britse Gemenebest op. Om meer blanken aan zich te binden verlaagde hij hun stemrecht van 21 naar 18 jaar en ook de blanken in Zuidwest-Afrika kregen stemrecht.

Dat zijn apartheidspolitiek in het Buitenland op veel verzet stuitte was logisch, maar ook in Zuid Afrika zelf was er veel verzet tegen; allereerst natuurlijk van de zwarte inwoners, die zich verenigden in het ANC onder leiding van hun grote voorvechter Nelson Mandela. Maar ook onder de blanken waren er mensen die zijn politiek verafschuwden. Een daarvan was David Pratt; deze pleegde op 16 april 1960 een aanslag op Verwoerd in het Milner Park in Johannesburg. Verwoerd overleefde de aanslag en liet deze Pratt krankzinnig verklaren en opsluiten in een inrichting in Bloemfontein. Daar pleegde hij na een paar maanden van detentie zelfmoord.

Naast een racist was Verwoerd ook een anti-semiet; hij steunde tijdens de 2de wereldoorlog de Duitsers en was fel anti-Brits. Dictators, want zo kunnen we Verwoerd welk noemen, sterven bijna nooit in bed. In september 1966 vermoordde Dimitri Tsafendas werkzaam als klerk in het parlement en van Mozambikaanse afkomst Verwoerd met messteken.

Verwoerd was getrouwd met Betsie Schoombee; samen hadden ze zeven kinderen. Als teken van verzoening werd ze in 1995 door Nelson Mandela bezocht in haar woonplaats Orania. Dat was heel bijzonder omdat het immers haar man was geweest, die Nelson Mandela naar Robbeneiland had verbannen.


Geen opmerkingen: