donderdag 21 juni 2012

Rheinhold Glière




Er zijn componisten voor wie Nederlandse orkesten de neus ophalen om  verschillende redenen en dus worden hun composities in onze concertzalen nauwelijks uitgevoerd. Dus horen we hier bijna alleen maar het zogenaamde ijzeren repertoire en van de "modernen " Mahler en Shostakowitsj.

Ik heb een zwak voor de Russische componist Reinhold Glière; maar wij Nederlanders met ons geheven vingertje zeggen dan de man collaboreerde met het bewind van Stalin door het vervullen van openbare ambten. Ik vind dat je het privé-leven van een kunstenaar moet scheiden van zijn werken; anders mag niemand meer luisteren naar de muziek van Richard Wagner, die toch een abjecte Ani-semiet was, of geen boeken van Céline, van wie het zelfde gezegd kan worden.
Nederlanders hebben altijd bijzonder snel een oordeel over anderen klaar; maar zelfreflectie kennen we nauwelijks. Ik hoe maar te verwijzen naar het handelen van de gemiddeld Nederlander in de 2de Wereldoorlog. En daar vel ik geen oordeel over, want ik heb niet in dergelijke omstandigheden verkeerd.

Glière werd op 11 januari in het toenmaals tot Rusland behorende Kiev geboren; zijn vader was een Duitse immigrant die het beroep van blaasinstrumenten. Al op jonge leeftijd kreeg hij vioollessen, eerst van Adolf Weinberg en na een paar jaar lessen gestudeerd te hebben aan de muziek van zijn geboorteplaats vertrekt hij in 1894 naar Moskou om daar zich verder te bekwamen o.a. bij Anton Arenski.

Hij wil ook het dirigeren onder de knie krijgen en gaat daarvoor naar Berlijn les te krijgen van Oskar Fried.  Hij verblijft van 1905 tot 1908 in Berlijn en gaat dan weer terug naar Kiev waar hij docent wordt aan het conservatorium en in 1914 het directeurschap aangeboden krijgt. Die functie oefent hij uit tot 1920. In dat jaar gaat hij naar Moskou en wordt er professor in de compositieleer.

Een aantal studenten waaraan hij les gaf, worden later beroemde componisten zoals Nikolaj Mjaskowski en Sergei Prokofjev.

Glières composities liggen gemakkelijk in het gehoor en hij heeft zich sterk laten beinvloeden door volksmuziek. Deze verzamelde hij gedurende zijn langdurige reizen door landen als Oezbekistan en Azerbeidjan. Hoewel zijn muziek Russisch klinkt, gebruikte hij ook impressionistische klankkleuren in zijn werken.

Zijn composities omvaten een 3tal symfonieën, waaronder de fraaie derde, die de bijnaam "Ilya Muromez" draagt.Concerten voor diverse instrumenten w.o. een concert voor harp, voor hoorn, voor viool en heel opvallend voor coloratuur-sopraan. In dit werk vocaliseert de soliste. Ik vind het een prachtig werk en heb er een oude Melodia-opname van.
 




Geen opmerkingen: